„Ratujemy łomżyńskie zabytki cmentarne” po raz 36.

- Dla mnie to już 26. kwesta. Rozpoczynałem swój udział jeszcze jako samorządowiec powiatu łomżyńskiego. Oczywiście były w tym czasie przerwy, spowodowane choćby pandemią, ale zawsze zabiegam o ten zaszczyt, by wspomagać ratowanie tej niezwykłe nekropolii. To jeden z najważniejszych zabytków Ziemi Łomżyńskiej, materialny ślad pokoleń, które kształtowały miasto. Dzięki kwestom nie tylko ratowane są bezcenne zabytki, ale także jest to dzieło, które łączy wszystkich, bez wyjątku. To jedna z najlepszych inicjatyw, które się po prostu udały – powiedział - Jacek Piorunek deklarując stałe wsparcie samorządu województwa.  

Łomżyński zabytkowy cmentarz parafii katedralnej przy ul. Kopernika powstał w 1801 roku, gdy miasto znajdowało się w Prusach Wschodnich. Należy do najstarszych w Polsce. Są na nim ślady zamieszkujących w przeszłości miasto społeczności ewangelickiej i prawosławnej. Świadectwem historii jest około 500 zabytkowych obiektów, które wymagają działań konserwatorskich.

Idea ratowania unikalnego kształtu nekropolii narodziła się w latach 80. ubiegłego wieku wśród osób zaangażowanych w działalność Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego (PTTK) oraz harcerzy. Potem obowiązki organizatora przejęło Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej.  Pierwsza publiczna zbiórka do puszek odbyła się w 1984 roku, a jednym z uczestników był Józef Babiel, wówczas harcerz, a obecnie prezes TPZŁ. Z pewnymi przerwami kwesta odbywa się od tej pory co roku w Dniu Wszystkich Świętych.         

- Inicjatywa kwest na ratowanie cmentarnych zabytków, które są w tej chwili zjawiskiem powszechnym, była u nas drugą a może trzecią w Polsce. Widzimy to wyraźnie, że ludzie są przygotowani do przekazywania tych „serdecznych groszy”. Bardzo by się chyba zdziwili, gdyby nas tego dnia nie było. Wszyscy są życzliwi. Za każdym razem do prac konserwatorskich wybieramy obiekty wskazywane przez służby konserwatorskie. Wielką rolę ma w tym były marszałek województwa Sławomir Zgrzywa. W tym roku np. kończymy prace przy dwóch spośród najstarszych nagrobków – Antoniego Jezierskiego i Seweryna Bończy-Skarzyńskiego, a powtórnej renowacji poddany został także nagrobek Jakuba Wagi, autora „Flory polskiej”. W przyszłym roku przypada swego rodzaju jubileusz – 225-lecie cmentarza - i zechcemy poświęcić więcej uwagi nagrobkom figuralnym – poinformował Józef Babiel.

Ubiegłoroczna kwesta przyniosła ponad 70 tysięcy złotych, ale – jak podkreśla prezes TPZŁ- zostały opłacone rachunki na kwotę przeszło 105 tys.

W sobotniej kweście udział wzięło ponad 100 wolontariuszy. Były wśród nich m. in. reprezentantki Sejmu – Alicja Łepkowska-Gołaś i Bogumiła Olbryś, prezydent Łomży Mariusz Chrzanowski, liczni radni miejscy, przedstawiciele harcerstwa, instytucji i organizacji społecznych, dziennikarze, młodzież. Modlitwy i procesję poprowadził w południe biskup Janusz Stepnowski. W Dniu Zadusznym, w niedzielę 2 listopada, zbiórka pieniędzy będzie kontynuowana przy pomocy stałych skarbonek, chociaż datek będzie można wrzucić także do puszki m. in. ministra rolnictwa Stefana Krajewskiego.   

Tekst i fot. Maciej Gryguc