Noc Muzeów w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej

Na wystawie „Zwierzęta w estetyce ludowej” można będzie oglądać eksponaty z kolekcji Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej: stworzone przez twórców ludowych tkaniny, rzeźby, makatki, oleodruki, elementy pieczywa obrzędowego. Autorki Aleksandra Pluta i Monika Siemieniuk podzieliły je na trzy grupy.

Pierwsza, być może najważniejsza, to „Zwierzęta wokół nas”, poświęcona tym, bez których życie na wsi byłoby praktycznie niemożliwe, które były źródłem pożywienia, elementów odzieży czy wreszcie siły potrzebnej do uprawiania pól. Z nimi związane było życie codzienne, ale i odświętne – wiele obrzędów wiązało się z zapewnieniem zwierzętom gospodarskim bezpieczeństwa i zdrowia w czasach, gdy medycyna nie była tak zaawansowana i tak dostępna, jak dziś.

Druga grupa to „Zwierzęta fantastyczne i egzotyczne”, których próżno szukać w krajobrazie podlaskiej wsi. Rodziły się w wyobraźni twórców, nawet jeśli istniały naprawdę – jak pawie zdobiące malowane makatki, których autorzy raczej nie mieli okazji podziwiać tych pięknych ptaków w naturze. Niektóre z tych zwierząt w ogóle nie mają swoich odpowiedników w przyrodzie, na przykład „zwierza” – charakterystyczny motyw tradycyjnych tkanin dwuosnowowych z Janowa, wymyślony przez Adolfa Jaroszewicza, powtarzany przez kolejne pokolenia tkaczek.

Osobną grupę prezentowanych na wystawie muzealiów stanowić będą rzeźbione ptaki. To najpopularniejsi zwierzęcy bohaterowie sztuki ludowej. Niemal każdy twórca parający się rzeźbą ma ich w swoim dorobku co najmniej kilka. W kolekcji Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej jest ich ponad trzysta, wielu autorów. Na wystawie można będzie podziwiać różnorodność gatunków i bogactwo form, w jakie rzeźbiarze ubierali swoich bohaterów.

Wystawa będzie czynna do 30 lipca, ale warto ją obejrzeć podczas Europejskiej Nocy Muzeów. Będzie to niepowtarzalna okazja, by porozmawiać z autorkami i pobawić się na potańcówce z kapelą „Batareja”.   

Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej od kilku lat bierze udział w Europejskiej Nocy Muzeów. Pierwsza odbyła się w Berlinie w 1997 roku. W kolejnych latach do projektu przyłączały się kolejne miasta w różnych krajach. W Polsce pionierem było Muzeum Narodowe w Poznaniu, które zaprosiło do siebie publiczność w majową noc 2003 roku. Rok później inicjatywę podjęły Kraków i Warszawa, a dziś biorą w niej udział setki muzeów ze wszystkich zakątków naszego kraju. W całej Europie to ponad 1200 instytucji ze 120 miast.

źródło: Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
oprac.: Aneta Kursa
fot.: Cezary Rutkowski