Warsztaty pisankarskie dla dorosłych

Pisanki z okolic Siemiatycz i Bielska Podlaskiego pozostają trochę w cieniu pisanki lipskiej, wykonywanej techniką batiku szpilkowego. Niesłusznie. Też zachwycają urodą, chociaż wzory na nich są zupełnie inne, a to dlatego, że na południu województwa podlaskiego do nanoszenia wosku na skorupkę jajka używa się nie szpileczki, a lejka.

Lejek to niewielkie narzędzie zrobione z cienkiej blaszki, na przykład, przymocowana do patyczka, skuwka od sznurowadła. Daje zupełnie inne możliwości wzornicze niż szpilka. Przy pomocy rurki napełnionej woskiem można narysować znacznie dłuższą linię i właśnie linie dzielące jajko na kilka symetrycznych pól, organizują całą kompozycję pisanki. Te najstarsze mają wewnątrz pól wzory geometryczne – grabki, wiatraczki, jodełki, a ich tło jest jednobarwne, w kolorach od żółtego po brąz, a ponieważ twórcy wciąż doskonalą swój warsztat - im młodsze pisanki zdobione metodą batiku lejkowego, tym większe bogactwo wzorów i więcej motywów roślinnych.
Dawniej pisanki, wykonywane techniką batiku, farbowano w naturalnych barwnikach, na przykład w wywarze z cebuli. W połowie ubiegłego wieku w sprzedaży pojawiły się barwniki chemiczne, co dało możliwość tworzenia pisanek wielokolorowych.

Podczas warsztatów w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej można będzie się uczyć od prawdziwego mistrza – Franciszka Aronowicza, który pisankarstwem zajmuje się od siedemdziesięciu lat i pozostaje wierny tradycji, przekazanej mu domu rodzinnym w Lubieszczach przez starszego brata Stanisława i stryjenkę Stanisławę Aronowicz pochodząca z pobliskich Korycin.

Franciszek Aronowicz w swoim zdobnictwie stosuje dwanaście poznanych w dzieciństwie, tradycyjnych wzorów. Dominują linearne motywy geometryczne: trójkąty, wiatraczki, grabki, jodełki, wpisane w przestrzenie wyznaczone liniami pionowymi – biegnącymi przez wierzchołki jajka i poziomymi – opasującymi je równoleżnikowo. Twórca barwi swoje pisanki na brązowo, gotując jajka w wywarze z łusek cebuli. Po usunięciu wosku odsłania ornament w kolorze skorupki jajka. Powierzchnię pomalowanego jajka  nabłyszcza słoniną. Jego prace odznaczają się znakomita kompozycją i techniką wykonania. Zasięg techniki, w której pracuje – batiku lejkowego obejmuje w Polsce okolice Siemiatycz, Mielnika, Brańska, Bielska Podlaskiego, kultywowana jest też na Lubelszczyźnie i w zachodniej Ukrainie.

Warsztaty zdobienia jak techniką batiku lejkowego
Miejsce: szkoła z Kalinowa-Solek w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej
Termin: sobota – 1 kwietnia 2023 r.
Cena: 35 zł/os. (organizatorzy zapewniają wszystkie materiały oraz słodki poczęstunek)
Zapisy: 509 336 816, edukacja@pmkl.pl

źródło: Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
oprac.: Paulina Dulewicz
fot.: Kamil Timoszuk