Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja – obchody w Sokółce
Wiesława Burnos, członek zarządu województwa uczestniczy w obchodach rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja w Sokółce/ fot.: K. Bochenko/UMWP
– Uchwalona przez Sejm Czteroletni Ustawa Rządowa była śmiałą, jak na owe czasy, próbą zreformowania ustroju Polski szlacheckiej w duchu ideałów Oświecenia. Jest w tradycji polskiej symbolem dążeń do odrodzenia politycznego i kulturalnego Rzeczpospolitej – mówiła Wiesława Burnos podczas wystąpienia.
Kwiaty pod pomnikiem Józefa Piłsudskiego złożyli przedstawiciele samorządów, partii politycznych, służb mundurowych, instytucji, szkół i stowarzyszeń. Uroczystości zakończyło wystąpienie Miejskiej Orkiestry Dętej z Sokółki pod kierunkiem Leszka Szymczukiewicza.
Przełomowy akt prawny
Konstytucja 3 maja została uchwalona w 1791 roku przez Sejm Czteroletni. Była to druga na świecie, po amerykańskiej, i pierwsza w Europie tego typu spisana uchwała. Zmieniła ustrój państwa na monarchię dziedziczną, wprowadziła trójpodział władzy i ograniczyła demokrację szlachecką, jednocześnie zrównując część praw szlachty oraz mieszczan. Znosiła również „liberum veto”, czyli prawo do zerwania obrad Sejmu Rzeczpospolitej Obojga Narodów i unieważnienia podjętych decyzji przysługujące każdemu posłowi.
Chociaż stanowiła przełomowy i rewolucyjny akt prawny, w praktyce przestała obowiązywać już po 14 miesiącach od jej przyjęcia. Została obalona przez konfederację targowicką wspieraną przez siły rosyjskie. Jej ostateczne unieważnienie nastąpiło w 1793 r., kiedy Sejm grodzieński uznał Sejm Czteroletni za niebyły, anulując wszystkie decyzje podjęte w trakcie jego trwania.
oprac.: Aneta Kursa
red.: Anna Augustynowicz
fot.: Krzysztof Bochenko/UMWP
