„Sam wybrał Białystok”. Odsłonięcie pomnika Seweryna Nowakowskiego

Seweryn Nowakowski to postać niezwykle zasłużona dla Białegostoku. Miał duży udział w programie budowy miejskiej kanalizacji, oświetlenia i brukowania ulic. To za jego prezydentury utworzono Planty, zbudowano Dom Ludowy im. Marszałka Piłsudskiego (obecny Teatr Dramatyczny – przyp. red.), halę targową na Bojarach.

Jego sylwetkę i związek z Białymstokiem przypomniała w liście synowa dawnego prezydenta – Krystyna Nowakowska.

– Sam wybrał Białystok. Zdał sobie sprawę z tego, że tutaj będzie mógł zrobić wiele, rozbudować miasto i tym samym polepszyć życie mieszkańców. Podjął trudne wyzwanie, ale praca na rzecz rozwoju miasta stała się jego pasją. Mimo, że nie urodził się w Białymstoku, to stał się białostoczaninem z wyboru. Tu był jego dom, tu wychowywały się jego dzieci, tutaj on i jego rodzina nawiązała wiele długotrwałych przyjaźni – pisała Krystyna Nowakowska, dziękując za podtrzymywanie pamięci o teściu.

Mówiąc o swoim poprzedniku prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski podkreślił, że zmiany przeprowadzone w mieście przez Nowakowskiego „stały się wskazówką dla jego następców”.

– Seweryn Nowakowski pragnął miasta nowoczesnego, wygodnego do życia, pięknego, zamożnego. Z jego wizji europejskiego Białegostoku czerpiemy inspirację do dziś – zaznaczył i dodał – Chcę, żeby Białystok pamiętał o swoich bohaterach.

Jak podkreślił marszałek Prokorym, piękny postument przy Bulwarach Kościałkowskiego, będzie przypominał białostoczanom o osobie, która zmieniła oblicze stolicy Podlaskiego.

– O jego zasługach trzeba przypominać kolejnym pokoleniom – powiedział.

Po wkroczeniu wojsk sowieckich do Białegostoku w październiku 1939 r. Seweryn Nowakowski został aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu. Stamtąd wywieziono go do ZSRR i od tego momentu wszelki ślad po nim zaginął. Nigdy nie powrócił do Polski, a jego dalsze losy pozostają tajemnicą. Prawdopodobnie zginął w 1940 r., jednak dokładna data i miejsce jego śmierci nie są znane. Jego symboliczny grób znajduje się na warszawskich Powązkach.

Uroczystość odsłonięcia pomnika Seweryna Nowakowskiego zgromadziła w poniedziałek wielu szacownych gości, wśród nich bliskich prezydenta: wnuczki Krystynę Nowakowską i Katarzynę Pitman z dziećmi. Wzięli w niej udział także poseł Krzysztof Truskolaski, wiceprezydenci Białegostoku Rafał Rudnicki, Marek Masalski i Tomasz Klim oraz przewodnicząca rady miejskiej Katarzyna Jamróz wraz z radnymi. Samorząd województwa reprezentował także radny Łukasz Nazarko. Obecni byli także prezes Wodociągów Białostockich Przemysław Tuchliński, dyrektor Muzeum Pamięci Sybiru prof. Wojciech Śleszyński, przedstawiciele organizacji sybirackich z Jolantą Hryniewicką – prezes Związku Sybiraków Oddział Białystok na czele oraz przedstawiciele służb mundurowych i przede wszystkim mieszkańcy miasta. To oni zdecydowali o upamiętnieniu Nowakowskiego. Budowa pomnika przedwojennego prezydenta została zgłoszona w ramach budżetu obywatelskiego w 2021 r. Projekt poparło go ponad 1,6 tys. osób.

Małgorzata Sawicka
red.: Anna Tyszkiewicz
fot.: Paweł Krukowski