Obchody Święta Przemienienia Pańskiego na świętej Górze Grabarce
Obchody Święta Przemienienia Pańskiego na świętej Górze Grabarce / Kamil Timoszuk
Przez dwa dni uroczystości Grabarka wypełniła się wiernymi z całej Polski i stała się miejscem modlitwy, refleksji i celebrowania prawosławnej tradycji. Centralne nabożeństwo dziękczynne w intencji Cerkwi w Polsce i jej wiernych było kulminacyjnym punktem obchodów stulecia autokefalii, które trwają przez cały rok. Uroczystościom przewodniczył metropolita Sawa, zwierzchnik Cerkwi prawosławnej w Polsce, w asyście hierarchów z kraju i zagranicy. W ramach obchodów na Grabarce ustawiono i poświęcono sto krzyży, ufundowanych przez parafie, bractwa oraz organizacje prawosławne.
Marszałek Łukasz Prokorym wyraził głębokie uznanie dla roli, jaką prawosławie odgrywa w regionie.
– To wielki zaszczyt, że wraz z panią marszałek Wiesławą Burnos, a także tutejszym radnym panem marszałkiem Jerzym Leszczyńskim, mogliśmy uczestniczyć w tak ważnym dla prawosławia święcie i doświadczać tak obecnej na świętej Górze Grabarce miłości bliźniego. To jest ta wartość, która tworzy nasze dziedzictwo kulturowe, historyczne i społeczne. W naszym województwie obok siebie istnieją w zgodzie prawosławna Cerkiew i katolicki Kościół. Ten nasz lokalny ekumenizm może być przykładem dla innych narodów i społeczeństw, a wzajemny szacunek pozwala budować i rozwijać województwo podlaskie – podkreślił marszałek.
Las krzyży na Świętej Górze i cudowne źródełko
Góra Grabarka, z małą cerkwią na wzgórzu i założonym w 1947 r. żeńskim klasztorem, jest dla prawosławnych tym, czym Częstochowa dla katolików. Wierni od lat przynoszą tam w różnych intencjach krzyże wotywne, które tworzą prawdziwy las krzyży. Pielgrzymi przybywający na Grabarkę podkreślają wyjątkowy charakter tego miejsca.
– To jest nasze święte miejsce prawosławne, centrum naszej prawosławnej duchowości. Koło klasztoru jest źródełko z wodą, która według wiernych daje uspokojenie, oczyszczenie i przynosi nadzieję na dobrą przyszłość – mówi pochodząca z Ukrainy Tamara, która od lat na stałe mieszka w Warszawie. – Przyjechałam specjalnie na to święto, choć byłam tu już wiele razy, nie tylko podczas święta Przemienienia Pańskiego. Moja rodzina od pokoleń przychodzi na Grabarkę, tutaj jest krzyż mojego pradziadka, który przyjeżdżał tu z centralnej Ukrainy.
U podnóża Świętej Góry bije źródło. Pielgrzymi wierzą, że ma właściwości uzdrawiające. Przemywają nią chore miejsca na ciele, a następnie zostawiają mokre chusteczki przy kapliczce, wierząc, że w ten sposób zostawiają tu także swoje dolegliwości.
– Przyjechaliśmy tutaj, żeby świętować, żeby pokazać dzieciom to, co tu się odbywa. Ogólnie wszystkie święta w cerkwi prawosławnej celebrujemy, staramy się w nich uczestniczyć, a święto Przemienienia Pańskiego jest szczególnie. Będąc tu na miejscu, można poczuć tę atmosferę, transmisja telewizyjna jej nie oddaje – mówi pochodząca z gminy Michałowo Karolina, która na uroczystość przyjechała z mężem oraz synkami w wieku 3 i 5 lat. Jubileusz usamodzielnienia się kościoła prawosławnego ma dla niej duże znaczenie.
– Wiara jest bardzo ważna, cieszy nas, że coraz więcej wiernych prawosławnych z dumą przyznaje się do swojej wiary – dodała. – A to miejsce, to wydarzenie zrzesza wiernych, razem świętują, nawet nie znając się.
W trakcie uroczystości pielgrzymi stali w długich kolejkach, by pokłonić się ikonom. Zgodnie z tradycją odbywa się także poświęcenie zebranych owoców, z których następnie przyrządza się ciasta, kompoty, konfitury. Z koszykiem owoców od swojej babci przyjechała tu także Katarzyna z Białegostoku.
– 14 sierpnia święci się miód, 19 sierpnia święci się owoce i zebrane plony. To piękna tradycja – opowiada Katarzyna, która na Świętej Górze ma już swój krzyż z intencją. – Na Świętą Górę Grabarkę jeżdżę od dziecka. To jedno z 12 najważniejszych świąt prawosławnych i dla mnie osobiście bardzo ważne, bo zbiera się na nim cała rodzina. Od zawsze było to dla nas rodzinne święto. Dziadek opowiadał, jak przyjeżdżali tu wielkim wozem i po liturgii spotykali się całą rodziną przy wspólnym posiłku.
Przemienienie Pańskie to jedno z najważniejszych świąt poświęconych Chrystusowi. Jest to święto nieruchome, jedno z 12 wielkich świąt. Zostało ustanowione w IV w. we wschodniej części cesarstwa rzymskiego na pamiątkę Przemienienia Jezusa Chrystusa na Górze Tabor w Galilei.
W poniedziałkowych uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz państwowych, m.in. wojewoda Jacek Brzozowski oraz prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.
Anna Kopeć-Tyszkiewicz
red.: Małgorzata Sawicka
fot.: Kamil Timoszuk
