Podlaskie smaki na wiosnę

Jak czytamy na portalu pacjent.gov.pl, zimą jesteśmy narażeni na niedobory witamin i składników mineralnych, a to wszystko przez: „mniejszą ilość światła słonecznego, dietę uboższą w świeże warzywa i owoce, niewielką ilość sezonowych produktów.” A niewystarczająca ilość witamin i składników mineralnych diecie może skutkować: „osłabieniem, spadkiem odporności (…), pogorszeniem samopoczucia”.

Jak temu zaradzić? Wprowadzić do diety „produkty probiotyczne, roślinne źródła białka, produkty zawierające wit. D, czyli m.in.: ryby, jaja i produkty mleczne.” Nie można też zapominać o warzywach i owocach, bo to one – jak czytamy w „Zaleceniach Zdrowego Żywienia” zaprezentowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – stanowić powinny aż połowę naszego codziennego menu. Producenci współpracujący z Podlaskim Centrum Produktu Lokalnego wpisani do bazy produkty.podlaskie.eu mogą pomóc w realizacji tych zaleceń!

Czekając na małosolne

W internetowej bazie podlaskich producentów, większość rolników uprawiających warzywa specjalizuje się w odmianach późnych. Wiosna to czas zasiewów. Jednak nadal można liczyć na zapasy z sezonu poprzedniego, choćby w postaci kiszonek. A one są naturalnym źródłem probiotyków.

– Kruszewskie ogórki i kapusta kiszona są dostępne przez cały rok – przypomina Artur Pawłuszewicz, prezes Stowarzyszenia Kruszewskie Warzywa Herbowe, które Kruszewskie kiszone ogórki i kapustę wpisało na Listę Produktów Tradycyjnych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. –  Wiosną zaczynam też produkcję ogórków małosolnych. Moje ogórki nie są jeszcze gotowe do przetwórstwa, bo uprawiam je w gruncie, ale mam sprawdzonych, polskich producentów, od których kupuje dobry surowiec i samodzielnie przetwarzam na małosolne. Są już u mnie od kwietnia!  

Państwo Sienkiewiczowie z Czarnej Wsi Kościelnej, utytułowani producenci kiszonek, również polecają się na wiosnę. W swojej ofercie oprócz autorskich specjalności, czyli kiszonej kapusty w główce i soku z kiszonego buraka (oba produkty wpisane na ministerialną listę) są także: cebula kiszona, sałatki z kiszoną marchwią i kalafiorem, nastawy octowe na bazie kiszonego soku z kapusty oraz zakwas tzw. „bursztynowy”, czyli żółtego buraka.

Kiszonki oparte o warzywa z ekologicznych upraw są też w ofercie Gospodarstwa rodziny Rydzewskich z gm. Filipów i Spiżarni biebrzańskiej, która w Białymstoku otworzyła już drugi punkt sprzedaży – na os. Piasta!

Olejowy ideał

Do wiosennych surówek z nowalijek niezbędny jest odpowiedni dressing, a do niego potrzebny jest olej wysokiej jakości. To w nim najlepiej rozpuszczą się zawarte w warzywach witaminy. W bazie produkty.podlaskie.eu regionalnych olejarni jest kilka, a wszystkie bazują w większości na ziarnach z polskich pól. Domowa Olejarnia w Kozarzach, k. Ciechanowca ziarno do tłoczenia oleju pozyskuje głównie z własnych upraw; podobnie jak państwo Romaniukowie ze Starego Berezowa, którzy oprócz produkcji ekologicznych mąk i kasz, tłoczą olej ze swojego słonecznika i rzepaku. Z kolei właścicielka Olejowych Smaków z Turośni Kościelnej kupuje ziarno polskie, ale wymaga dokumentów potwierdzających jego czystość i jakość.

– Szukam ideału, pełnego smaku i bogatego w kwasy Omega 3 - przyznała nam w rozmowie Anna Pietluszenko. W siedzibie Olejowych Smaków w każdą sobotę można uczestniczyć w pokazach tłoczenia oleju i degustacjach świeżych smaków. - Zapraszamy od 9 do 13 po świeżutki, złoty, polski olej lniany najwyższej jakości. Tuż po wytłoczeniu jest gęsty i delikatny - zachęca pani Anna i dodaje. – Można też skosztować naszych wspaniałych past z pestek dyni i lnu.

Z mlekiem i pomarańczą

Wiosna to czas, w którym zaczyna się sezon produkcyjny serów kozich. Zatrzymany jesienią na czas ciąż i porodów, w kwietniu rusza pełną parą. Po nabiał bezpieczny dla alergików i tych, którym z białkiem krowim nie po drodze, zapraszają podlascy serowarzy.

– Na razie mleka mamy mało i robimy głównie twarożki dla siebie. Jednak paczki wysyłamy! Z naszymi serami długo dojrzewającymi, oczywiście kozimi!  – zaprasza do składania zamówień na swoim profilu FB Aurelia Szymczak z Serowara Sokólskiego.

Od kilku tygodni w nowym miejscu można kupić wyroby mnichów z monasteru św. Dymitra w Sakach. W Bielsku Podlaskim przy ul. Kościelnej 4 bracia oferują sery, twarożki, jogurty, kefiry, pasty twarogowe, ser typu gouda i feta – zarówno z mleka koziego, jak i krowiego. Uwaga! Są też nowalijki, ale greckie! Pomarańcze, mandarynki, cytryny wprost od zaprzyjaźnionych z monasterem greckich rolników.

Wiosna w karcie

Zmiana menu na sezonowe to obowiązkowa procedura w restauracjach, także tych regionalnych.

– Od najbliższego weekendu, czyli od 20 kwietnia zapraszamy na nasze wiosenne propozycje – zachęca Aleksandra Puchalska z Gospody Ziemia Brańska w Brańsku. – To m.in. kapuśniak z młodej kapusty, zupa z botwiny i młodych ziemniaków, chłodnik litewski czerwony, a także kluski z młodych ziemniaków w nowalijkach i lemoniada rabarbarowa. A do naszych stałych w ofercie kartaczy podawać będziemy sos tzatziki z ogórkiem małosolnym!

Białostocka restauracja Oranżeria w Hotelu Branicki też szykuje się do wiosny. W menu już pojawiła się nowość, czyli „pyszka podlaska” – rodzaj pszennej bułki własnego wypieku na mące z podlaskich PZZ, złożonej w pół i nadzianej kurkami, cebulą i makiem. Kolejne pozycje pojawią się już niebawem – w maju.

– W karcie będzie gościł kapuśniak z młodej kapusty, babka ziemniaczana z policzkami wołowymi – zaprasza Ewelina Walania, menadżerka restauracji. – Nie zabraknie smażonych, młodych ziemniaków z koperkiem, ale też consomme drobiowego (rodzaj klarownego bulionu – dop. red.) z kołdunami litewskimi naszego wyrobu.

Więcej podlaskich producentów znajdziesz w bazie internetowej Centrum Produktu Lokalnego.

Urszula Arter, Podlaskie Centrum Produktu Lokalnego