Festyn promujący postać Karola Hrabiego Brzostowskiego
Festyn promujący postać Karola Hrabiego Brzostowskiego / Paweł Krukowski
Przekazując pamiątkowy grawerton prezesce towarzystwa Małgorzacie Ostrowskiej, wicemarszałek gratulowała jubileuszu i życzyła wszystkim dobrze spędzonego czasu.
– Mamy początek wakacji, piękną pogodę i mnóstwo ciekawych atrakcji, cieszmy się tym wydarzeniem, które podkreśla również rys historyczny Ziemi Sztabińskiej. Życzę wszystkim dobrej zabawy – mówiła.
Na sztabiński festyn zjechało wielu odwiedzających. W programie pikniku znalazły się: wizyta Karola hr. Brzostowskiego, przedstawienie teatralne o hrabim Brzostowskim, podsumowanie konkursu plastycznego, w którym uczniowie malowali ślady działalności Karola Brzostowskiego. Wydarzeniu towarzyszyły również występy artystyczne „Sztabianek”, „Lipska”, „Onegdaj”, a także tatarskiego zespołu „Buńczuk”.
Nie mogło również zabraknąć lokalnych przysmaków tych słodkich i wytrawnych. Kartacze i babka były najchętniej degustowanymi potrawami. Wielu uczestników odwiedzało stoiska z rękodziełem, wyrobami rzemieślniczymi, a także lokalnych producentów artykułów przemysłowych.
Organizatorem festynu było Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Sztabińskiej im. Karola Brzostowskiego, które pielęgnuje pamięć o jednym najważniejszych lokalnych reformatorów i społeczników ostatniego stulecia.
***
Karol hr. Brzostowski urodził się w roku 1796 w majątku Michaliszki na Wileńszczyźnie, w rodzinie słynnych reformatorów doby Oświecenia. Był synem współtwórcy Konstytucji 3 Maja i powstańca z okresu Powstania Kościuszkowskiego. Wyrastał w umiłowaniu tradycji, szacunku dla wartości duchowych, wierności i oddania Ojczyźnie.
Był uczestnikiem powstania listopadowego (odznaczony Złotym Krzyżem Virtuti Militari). Konieczność historyczna zmusiła Brzostowskiego do emigracji. Przebywając w Europie Zachodniej, zgłębiał wiedzę o nowoczesnym gospodarstwie wiejskim i zdobyczach technicznych. Nowe myśli i idee wcielił w życie w swym majątku Sztabin, gdzie stworzył samorząd zwany Rzeczpospolitą Sztabińską. Tam też uruchomił hutę szkła, żelaza, fabrykę narzędzi, a także pierwszy telegraf. We wsi Janówek wykonywano odlewy żelazne do śluz Kanału Augustowskiego.
Swój majątek właściwie przekazał włościanom i robotnikom. Jednym z warunków utrzymania dziedziczonej dzierżawy ziemi była dbałość o utrzymanie produkcji.
Testament Brzostowskiego jest dokumentem społecznego postępu w historii polskiej wsi. Rzeczpospolita Sztabińska była nie tylko osiągnięciem społecznym, stanowiła również przykład dobrze funkcjonującego przedsiębiorstwa rolno-przemysłowego o charakterze spółdzielczym. Karol Brzostowski należał do najwybitniejszych polskich reformatorów społeczno-gospodarczych. Zmarł w 1854 r.
Monika Pańko
fot.: Paweł Krukowski