W służbie Bogu i ludziom, czyli historia niezwykłej łomżyńskiej parafii

Spotkanie odbyło się z okazji przekazania czytelnikom publikacji dotyczącej tej wyjątkowej dla łomżynian parafii – „25 lat Wzgórza Nadziei. Parafia rzymskokatolicka pod wezwaniem Krzyża Świętego w Łomży 1997–2022”.

– To, z czego słynie parafia Krzyża Świętego, to dla mnie doskonała ilustracja terminu „społeczna nauka Kościoła”. Duchowa, duszpasterska troska o umacnianie wiary mieszkańców wielkiego osiedla, a jednocześnie mnóstwo inicjatyw skierowanych do ludzi w ich sprawach codziennych i świątecznych – powiedział wicemarszałek Marek Olbryś.

– Każde wielkie dzieło powinno mieć wielkiego przywódcę, więc mamy tu proboszcza Andrzeja Godlewskiego, który – mimo że ze skromności nie przyjmuje pochwał – jest wielkim człowiekiem. Potrafi jednoczyć ludzi wobec swoich, czy raczej naszych wspólnych, zamierzeń, często wykraczających poza parafię, a dotyczących miasta, regionu, województwa... Potrafi zgromadzić wokół siebie „wolontariuszy dobra wspólnego”, a że pomysłów mu nie brakuje, czekam na kolejne inicjatywy krajowego „Proboszcza Roku 2004” w konkursie organizowanym przez Katolicką Agencję Informacyjną oraz Redakcję Katolicką TVP – dodał Marek Olbryś.

Ostatni akcent jubileuszu parafii rozpoczęła msza koncelebrowana przez łomżyńskiego biskupa pomocniczego Tadeusza Bronakowskiego.

– Jubileusze są swego rodzaju skarbnicą pamięci o wydarzeniach, które uformowały naszą tożsamość. A pamięć jest warunkiem umacniania każdej ludzkiej wspólnoty. Dziękuję Opatrzności Boga, że mogłem uczestniczyć w najwspanialszych wydarzeniach parafii. Dziękujemy za 25 lat głoszenia Ewangelii w tym miejscu – mówił biskup Tadeusz Bronakowski.

Na prezbiterium zgromadziło się kilkudziesięciu kapłanów, głównie tych, którzy w okresie ćwierćwiecza pełnili duszpasterskie obowiązki na „Wzgórzu Nadziei” zwanym także „Wzgórzem Krzyża”. Bo od drewnianego krzyża w jednym z najwyżej położonych punktów Łomży, gdzie rosły kolejne bloki osiedla Południe, historia parafii się zaczynała. Ksiądz Andrzej Godlewski był wówczas wikarym w pobliskiej parafii Bożego Ciała.

– Ówczesny mój proboszcz Ferdynand Gryszko wobec wielu obowiązków w rozrastającej się parafii, zwrócił się do Kurii o pilne skierowanie nowego wikarego. Jakiego – usłyszał pytanie. Byle jakiego – odpowiedział. No i tak tu trafiłem. A potem powierzone zostało mi tworzenie po sąsiedzku nowej parafii – opowiadał z uśmiechem proboszcz Andrzej Godlewski.

Jak dodał, często pytany jest, jak to się stało, że parafia Krzyża Świętego jest tak niezwykła.

– Sam się zastanawiam skąd ten prosty chłopak z Augustowa z tym wszystkim już tyle lat sobie radzi. Odpowiedź jest prosta: wszystko dzięki Bogu. Ale też dobrym ludziom, którymi – jako życiowy nieudacznik – muszę się otaczać, żeby mi pomagali. I tak powstała świątynia, Centrum Katolickie i wszystkie nasze dzieła. Kiedy trwała budowa kościoła pomagali mi nawet ludzie, o których panowała opinia, że nikomu nie pomagają. Dziś pragniemy dziękować za 25 lat naszej parafii Krzyża Świętego w Łomży wszystkim, którzy pracą, talentem, modlitwą, cierpieniem, ofiarą i życzliwością serca zapisali się na kartach jej historii – mówił proboszcz Andrzej Godlewski.

Bohaterami wydarzenia byli także twórcy rocznicowej monografii. Gabriela Szczęsna, łomżyńska dziennikarka, przez kilka lat gromadziła wszystkie fakty, daty, nazwiska, rozmowy...

– To jeden z najpiękniejszych dni w moim życiu. Każda twórczość jest budowaniem, w tym przypadku chodziło o architekturę słowa, ale na ostateczny kształt książki wpłynęła praca wielu ludzi. Dlatego nie uważam się za autorkę, ale za współautorkę. Ksiądz Andrzej Godlewski poprosił, abym nie eksponowała zbytnio jego osoby. Umowy dotrzymałam, ale teraz już mogę to powiedzieć: w ogóle nie byłoby tej książki, w ogóle nie byłoby o czym pisać, gdyby nie taki proboszcz i taka parafia – mówiła Gabriela Szczęsna.

Zbigniew Zalewski, biorący udział w życiu parafii od początku, z kolei przekopał się przez archiwa tysięcy zdjęć, żeby wybrać około 300 najwłaściwszych.

– Na tym polega fenomen tej wspólnoty, że przy każdej, nawet drobnej, sprawie tworzy się łańcuch dobrych, uczynnych serc. Ten ogromny mechanizm działa od 25 lat i to chyba zasługa nas wszystkich od księdza proboszcza przez kapłanów, którzy tu byli po „szeregowych” wiernych. Starałem się utrwalić jak najwięcej twarzy z tamtych czasów – tłumaczył Zbigniew Zalewski.

Wspomnieniami dzielił się także Marek Przeździecki, architekt, który zaprojektował kościół i towarzyszącą plebanię, i pierwszy prezydent Łomży po przemianach ustrojowych w kraju.

– Miałem przekonanie, że nie powinien być to budynek tylko z mieszkaniami dla księży i kancelarią, a miejsce, gdzie przychodzą ludzie, gdzie można napić się kawy, spotkać, porozmawiać. Co do bryły świątyni, to chciałem nawiązać do kościoła jezuitów, przez pewien czas ewangelickiego, który stal na skarpie nad dolina Narwi i został zburzony przez Niemców w czasie wojny. Żaden inny kościół w Łomży nie miał dwóch wież – mówił Marek Przeździecki.

Rzeczywiście budynek obok kościoła nie jest tylko plebanią. To Centrum Katolickie, w którym m.in. powstawało diecezjalne Radio Nadzieja, Grupa Ratownicza Nadzieja, istnieje jedyny w Polsce Salonik Hanki Bielickiej i odbywają się konkursy krasomówcze jej imienia oraz różnorodne koncerty i spektakle. Rodzą się tu takie pomysły jak rowerowe pielgrzymki do miejsc kultu religijnego, ale też upamiętnionych w historii Polski, jak „szkoła rodzenia” czy zajęcia fitness.

Podziękowania, refleksje i życzenia przekazali księżom i całej społeczności parafii m.in. poseł Jarosław Zieliński, starosta Lech Marek Szabłowski, współtwórcy monografii, przyjaciele parafii jak były prezydent Jerzy Brzeziński czy artystyczne małżeństwo Teresy i Przemysława Adamowskich. Wszyscy otrzymali od proboszcza jubileuszowe wydawnictw i specjalny list. Jubileuszowe spotkanie poprowadzili Ewa Sznejder i Mariusz Rytel.

tekst i fot.: Maciej Gryguc
oprac.: Anna Augustynowicz