95. rocznica powstania Związku Sybiraków

„Zesłaniec” to cenione czasopismo historyczne mówiące o Sybirze, Syberii oraz carskich i sowieckich represjach. Tematem głównym tego numeru jest rocznica powstania Związku Sybiraków, przypomnienie jego historii oraz bieżącej działalności związku, reaktywowanego w 1988 roku.

Z okazji 95 – lecia istnienia związku Artur Kosicki wystosował okazjonalny list do władz i członków organizacji. Zaznaczył w nim, że niezwykle ważne jest podtrzymywanie świadectwa o losie Polaków dotkniętych straszliwą tragedią zesłania na Syberię.

– Pierwszymi, którzy tego doświadczyli byli uczestnicy Konfederacji Barskiej z 1768 roku. Następnie na syberyjską katorgę carskie sądy skazywały powstańców styczniowych, a najbardziej bolesną raną były masowe deportacje dokonane przez sowiecki reżim na Kresach Wschodnich w latach: 1940 – 1941. Pamięć o nich i wielu innych zesłanych w śniegi Syberii godnie pielęgnuje i upowszechnia Związek Sybiraków – napisał marszałek.

Dodał także, że to dzięki nieustannej działalności Związku Sybiraków, zesłańcy odzyskali swoje miejsce w historii Polski oraz zostali otoczeni różnorodną, należną im opieką. Zaprosił również do współpracy z Zarządem Województwa Podlaskiego, w realizowaniu projektów upamiętniających syberyjską gehennę Polaków.

Związek Sybiraków jako zrzeszenie powstał w styczniu 1928 roku. Marszałek Józef Piłsudski zorganizował zebranie w Gmachu Cytadeli Warszawskiej, na którym zapadła decyzja zwołania I Zjazdu Sybiraków w czerwcu tego samego roku. Piłsudski, znany w historii Polski jako jeden z ojców jej niepodległości, był również zesłańcem syberyjskim oskarżonym w 1887 roku o przygotowywanie zamachu na cara Rosji Aleksandra II. Jako główny inicjator stworzenia struktur związku otrzymał legitymację nr 1 członka Związku Sybiraków.

W swej działalności związek działa na rzecz pamięci historycznej m.in. poprzez fundowanie tablic, symbolicznych pomników nawiązujących do zesłańczej przeszłości oraz edukację młodzieży. Opiekuję się także członkami, obecnie będącymi w sędziwym wieku, niekiedy samotnymi. Zajmuje się także utrzymywaniem kontaktu z instytucjami państwowymi w zakresie starania o świadczenia kombatanckie, inwalidztwo wojenne dla żyjących Sybiraków.

Cezary Rutkowski
red.: Aneta Kursa
fot.: Mateusz Duchnowski